“Hareketli protez nedir?” sorusuna; yapay dişlerin takıldığı plastik reçineden yapılan, daimi dişler için alveolar kullanılan ve ağza tam olarak oturacak şekilde tasarlanan protezdir, şeklinde yanıt verilebilir. Genellikle ilerleyen yaşlarda tercih edilen hareketli protez, dişlerinin bir kısmını kaybetmiş hastalara; çiğneme, konuşma, ısırma gibi reflekslerini geri kazandırmak için tercih edilen bir dental tedavi uygulamasıdır.
Eksik diş görünümünü ortadan kaldırmak, diş kaybından kaynaklı konuşma bozukluğu ve ağrıları gidermek amacıyla bu tedaviye başvurulur. Özellikle yaşlıların yaygın olarak kullandığı hareketli protez, halk arasında “Takma diş” olarak da bilinir. Eksik dişlerin yerine geçerek tıpkı doğal diş gibi kullanılan protez, ağız boşluğunun yumuşak ve sert dokularından destek alır. Kısmi ve tam olmak üzere iki farklı türü mevcuttur. İçeriğimizde; protez çeşitleri, tedavi süreci, temizliği ve avantajlarına dair tüm detayları bulabilirsiniz.
- Hareketli Protez Diş Çeşitleri Nelerdir?
- Ne Zaman Hareketli Proteze İhtiyaç Duyulur?
- Hareketli Protez Dişlerin Alternatifi Var mıdır?
- Hareketli Protezlerin Ömrü Ne Kadardır?
- Hareketli Protezler Ağrı Yapar Mı?
- Hareketli Protezlerin Temizliği Nasıl Olmalıdır?
- Hangi Durumlarda Sabit Protez Yapılamaz?
- Hareketli Protezlerin Avantajları Nelerdir?
- Sonuç
Hareketli Protez Diş Çeşitleri Nelerdir?
Hareketli protez diş çeşitleri; hastanın eksik diş sayısına, tedavi bölgesine ve kullanılan malzemeye göre değişiklik gösterir. Genellikle akrilik gibi özel malzemeler kullanılarak elde edilir ve tamamen kişiye özgü bir şekilde tasarlanır. Sabit protezlere nazaran daha ucuz olan hareketli protez, birçok farklı türe de sahiptir. Bunlar arasında en çok kullanılanları; tam damak ve yarım damak protezlerdir.
Hareketli protez diş, kaybın olduğu boşluklardaki yumuşak ve sert dokularca desteklenir. Bu nedenle tedaviye başlamadan önce dokuların uygunluğuna bakılır, gerekli görülmesi halinde röntgen gibi tetkiklere başvurulur. Hasta için hangi çeşidinin uygun olduğuna ise ancak bir uzman hekim karar verebilir.
Total Hareketli Diş Protezi (Tam Damak)
Genellikle erişkin yaştaki hastalarda kullanılan total hareketli diş protezi, ağızda hiç diş kalmaması durumunda tercih edilir. Bu protez, alt ve üst kemik dokusunun üstüne yapılır. Kolaylıkla takılıp çıkarılabildiği için kişiye rahat kullanım imkanı sunar. Genellikle plastik malzemeden yapıldığı için bir süre sonra renginde değişiklik görülebilir. Porselenden üretilen bir çeşidi daha vardır. Uzun ömürlüdür ancak plastiğe göre fiyatı nispeten daha yüksektir.
Total hareketli protezin ağza oturması ve tutunması, çene kemiği ve protez arasındaki vakumla sağlanır. Hem üst çeneye hem de alt çeneye hareketli protez uygulanabilir. Ancak diğer çeşitlere göre tutuculuğu daha azdır. Bu yüzden hastanın adaptasyon süreci daha uzun sürebilir.
Parsiyel Hareketli Protez (Yarım Damak)
Parsiyel hareketli protez, dişlerin tamamının değil de bir kısmının olmadığı durumlarda, kanca yardımıyla yapılan işlemdir. Protez, sağlam dişlerin etrafına sarılan kancalarla tutunur. Ancak görünüm olarak hastayı rahatsız edebilecek şekildedir. Protez uygulanırken dişler kaplanır ve içine hassas tutucu adı verilen kancalar yerleştirilir. Bu sayede yarım damak olarak da bilinen protezin düşmesi engellenir.
Kancalar göründüğü için kötü dursa da estetik açıdan tam damak proteze nazaran daha düzgündür. Hastanın sağlam dişlerine tutunduğu için hareketli protez, çok daha uyumlu görünür. Aynı zamanda çıt çıt ya da sürgü olarak bilinen alternatifleri de vardır. Bu seçenekler hem daha estetik bir görünüm kazandırır hem de kullanımı oldukça rahattır.
Ne Zaman Hareketli Proteze İhtiyaç Duyulur?
Hareketli protez diş, hastanın durumu ve isteklerinin yanı sıra diş hekiminin gerçekleştirdiği kontrollere göre uygulanan bir yöntemdir. Bu tedavide ihtiyaç duyulan bazı durumlar vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tam dişsizlik
- Köprü tedavisi için çenenin arka kısmında diş kalmaması
- Ağız içindeki kemiğin implant için yeterli ve uygun yapıda olmaması
- Köprü ve implant tedavisi istenmemesi
Tedavi kararı alındıktan sonra hastanın istekleri de göz önünde bulundurulur. Bu andan sonra dişin rengine, hangi çeşitte olacağına karar verilir ve hareketli protez yapım aşamaları başlar.
Hareketli Protez Dişlerin Alternatifi Var mıdır?
İmplant üstü hareketli protez, bu dişlerin alternatif tedavilerinden biri olarak tercih edilir. İmplantlar protezlerin tutuculuğunu artıran özelliklere sahiptir. Bu tedaviyle çiğneme kuvveti artar ve çene kemiğine iletilen yük azaltılır. İmplant üstü protez tedavisine karar verilirken hastanın ağız ve çene yapısı, yaşı, dişlerin eksiklik durumu gibi birçok unsur incelenir.
Hareketli Protezlerin Ömrü Ne Kadardır?
Hareketli protezlerin ömrü kullanıma bağlı olarak değişse de ortalama 5 ila 7 yıl arasındadır. Protezler ağzın anatomik yapısı ölçülerek yapılır. Ancak zamanla yaşanan değişimlerden dolayı etkilenir ve tutuculuğunda ya da sağlamlığında bozulmalar görülebilir. Bu sorunların yaşanmasına neden olan başka durumlar da vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
- Protezin yapımında kullanılan materyalin kalitesi
- Yenilen, içilen gıdaların sıcaklık ve soğukluğundan etkilenme
- Hijyen kaybı
- Hastada yaşanan kilo artışı veya kaybı gibi değişimler
Bu gibi durumlar bir süre sonra protezin yapısını bozar ve hastayı rahatsız etmeye başlar. Diş sağlığını da doğrudan etkileyen bu durumun çözümü için yeniden tedavi olunması gerekir.
Hareketli Protezler Ağrı Yapar Mı?
Tam damak protez, bütün desteği çene kemiklerinden aldığı için ilk etapta ağızda yara ve uçuklara sebep olarak ağrı yapabilir. Böyle bir durumda hastanın diş hekimine kontrole gitmesi ve damağın yara olan kısmını tedavi ettirmesi gerekir.
Çene kemiğinin ölçüsüne göre yapılan protezlerde de zamanla uyum sorunları yaşanabilir. Bunun sonucunda ise ağrı problemi ortaya çıkar. Tedavisi sürecinde protezin içerisine ölçü konulur ve protezin iç kısmı, çene kemiğinin yeni şekline uyum sağlar. Eğer bu yöntemle sorun çözülmezse protez ölçüsü yeniden alınır ve değiştirilir.
Hareketli Protezlerin Temizliği Nasıl Olmalıdır?
Ağız sağlığının korunması için hareketli protezlerin düzenli temizlenmesi gerekir. Protezler her yemekten sonra çıkarılıp temizlenmelidir. Ayrıca ağız içinde kalan dişlerin de düzenli olarak fırçalanması ve temizlenmesi mühimdir. Her gece yatmadan önce protez çıkarılıp temiz bir suyla dolu kaba bırakılmalıdır. Bakım için eczanelerde satılan ürünler de tercih edilebilir.
Hangi Durumlarda Sabit Protez Yapılamaz?
Sabit protez, ağız içindeki eksik dişlerin tamamlanması amacıyla tercih edilen bir dental prosedürdür. Çıkarılamayan protez olarak da bilinir ve kuron, köprü ya da implant gibi çeşitlere sahiptir. Hareketli protezlerin aksine bu tedavide dişler sadece hekimler tarafından çıkarılıp takılabilir. Hastanın genel sağlık durumu, eksik diş sayısı, ağız yapısı ve isteyip istememesi gibi birçok duruma bağlı olarak uygulanmaması mümkündür.
Hareketli Protezlerin Avantajları Nelerdir?
Hareketli protez, son yıllarda en çok tercih edilen tedavi yöntemlerinden biridir. Diğer tedavi yöntemlerine göre oldukça ekonomiktir. Çiğneme, ısırma gibi işlevleri geri kazandırırken aynı zamanda yüz konturunun korunmasını da sağlar. Sabit protez yöntemlerine göre daha kısa sürede tamamlanır. Bazı uygulamalarda dişin kesilmesi, inceltilmesi gerekirken hareketli protezde böyle bir durum söz konusu değildir.
Sonuç
Hareketli protezler; diş kaybından kaynaklanan problemleri gidermek amacıyla tasarlanan yapay dişlerdir. Doğal bir görünüme sahip olduğu için estetik kaygıları giderdiği de söylenebilir. Ancak istenen sonucun alınması için mutlaka alanında uzman bir diş hekimine muayene olmak gerekir.
15 yıllık tecrübesi ve uzman kadrosuyla Megadentist, sizler için en uygun tedavi planını profesyonel bir şekilde hazırlayacaktır. Hareketli protez diş fiyatları, tedavi süreci ve merak ettiğiniz diğer detaylar hakkında bilgi almak için bizimle her zaman iletişime geçebilirsiniz.